Po wczorajszych mikołajkach większość z nas (a zwłaszcza dzieci) cieszy się z otrzymanych od bliskich prezentów. Czasami jednak radość z obdarowania miesza się z rozczarowaniem, gdy dostaniemy lub kupimy komuś nietrafiony prezent. Czy pozostaje nam jedynie zaakceptować taki stan rzeczy i następnym razem dołożyć jeszcze większych starań przy wyborze prezentu? Na szczęście przepisy ustawy o prawach konsumenta dają nam możliwość, aby w pewnych sytuacjach odstąpić od umowy i nietrafiony prezent zwrócić. Ten wpis dotyczy jedynie sytuacji, gdy sama zakupiona rzecz jest w pełni sprawna (nie ma żadnych wad fizycznych ani prawnych), jest zgodna z zapewnieniami sprzedawcy, a jedynie nie podoba nam się z jakiegoś specyficznego powodu.
Ustawa o ochronie praw konsumenta ma zastosowanie, gdy sprzedającym jest przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą. Nie skorzystamy więc z uprawnienia do odstąpienia od umowy, gdy kupujemy jakąś rzecz od osoby, która sprzedaje swoje prywatne rzeczy na OLX czy poprzez drobne ogłoszenia (chyba, że wyrazi na to zgodę).
Bezwzględne prawo odstąpienia od umowy przysługuje nam jedynie w przypadku zawarcia umowy na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Oznacza to takie sytuacje, gdy kupujemy rzeczy za pośrednictwem sklepu internetowego, telefonicznie lub poza siedzibą sklepu (np. akwizycja domowa, spotkania sprzedażowe itp.). Możliwość zwrotu w zwykłym stacjonarnym sklepie jest zależna jedynie od dobrej woli sprzedawcy. Warto więc zapytać sprzedawcy przed zakupem, czy i w jakim terminie można zwrócić nietrafiony prezent.
Termin na odstąpienie od umowy wynosi 14 dni, różny jest jednak moment, od którego go liczymy. Przy zakupie jednej rzeczy jest on liczony od dnia jej otrzymania. Jeżeli umowa obejmuje wiele towarów, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach (np. zestaw książek), termin liczymy od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części. Z kolei przy regularnym dostarczaniu pewnej rzeczy przez czas oznaczony (np. gdy prezentem jest prenumerata czasopisma), termin liczymy od dnia objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy. W pozostałych przypadkach (np. polisa ubezpieczeniowa na życie) termin liczymy od dnia zawarcia umowy.
A w jaki sposób odstąpić od umowy? Wystarczy złożyć przedsiębiorcy stosowne oświadczenie przed upływem terminu (nie ma znaczenia kiedy faktycznie się z nim zapozna). Oświadczenie można złożyć w dowolnej formie, chociaż najlepsza ze względów dowodowych będzie szeroko rozumiana forma pisemna np. list, e-mail lub za pośrednictwem formularza na stronie internetowej sklepu. Przykładowy wzór formularza o odstąpieniu powinniśmy otrzymać od przedsiębiorcy przy zawieraniu umowy sprzedaży.
Zwrot pieniędzy. Przedsiębiorca powinien nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Jeżeli konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów.
Zwrot zakupionej rzeczy następuje na nasz koszt. Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem. Jeżeli umowę zawarto poza lokalem przedsiębiorstwa a rzecz dostarczono konsumentowi do miejsca, w którym zamieszkiwał w chwili zawarcia umowy, przedsiębiorca jest zobowiązany do odebrania rzeczy na swój koszt, gdy ze względu na charakter rzeczy nie można jej odesłać w zwykły sposób pocztą.
Nie w przypadku zakupu każdego towaru możliwe jest odstąpienie od umowy. Wyjątki określa art. 38 ustawy o ochronie praw konsumenta i obejmuje m. in.: rzeczy nieprefabrykowane, wyprodukowane według specyfikacji konsumenta lub służące zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb, rzeczy ulegające szybkiemu zepsuciu lub mające krótki termin przydatności do użycia, czy nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu.
Życzę udanego poszukiwania prezentów!
Zdjęcia:
Arkadiusz Kuśpit Kancelaria Radcy Prawnego 